KAMPINA AIRBORNE: DE VERBORGEN BEVRIJDERS

Schrijver
Hadewijch Zwart
Locatie
Boxtel (De Kampina)
Thema
Verzet
De soldaten klemmen hun tanden op elkaar of knijpen hun ogen dicht, maar geven geen kik als ze uit het vliegtuig springen. Het is 17 september 1944 en onder leiding van de geallieerde veldmaarschalk Montgomery maken ze zich klaar voor een gewaagde en geheime poging de Duitsers in één klap uit Nederland te verdrijven. Om de troepen achter de Duitse linies, midden in bezet gebied te krijgen, verzint Montgomery een levensgevaarlijke list: operatie Market Garden. Hij dropt zijn soldaten uit vliegtuigen net ten zuiden van de grote rivieren. Zij moeten de bruggen vrijmaken voor het grondleger dat de aanval inzet vanuit België.

De café-eigenaar van het verzet

De café-eigenaar Gerard van der Meijden uit Boxtel is samen met zijn vrouw Door al sinds het begin van de oorlog betrokken bij het plaatselijke en later ook landelijke verzet. Ze zoeken onderduikadressen en verzamelen levensmiddelen en valse papieren voor de onderduikers. Gerard is nauw betrokken bij de landelijke pilotenhulp. Hij helpt piloten via Boxtel naar veilige gebieden zoals Spanje. Market Garden brengt zowel bezetters als burgers in rep en roer. Honderden langs scherende vliegtuigen trekken kleinere zweefvliegtuigen voort, waarin de geallieerden zich klaarmaken voor hun strijd. Het hoopvolle nieuws van de aanstaande bevrijding snelt door het land. Op hun beurt maken de Duitsers en hun helpers zich op voor een tegenaanval.

Ten oosten van Oisterwijk, tien kilometer ten westen van Boxtel, schieten twee zweefvliegtuigen te vroeg los. De inwoners van Oisterwijk zien hun hoop met de vliegtuigen achter de bomen verdwijnen. De soldaten overleven de val, maar mogen niet verder trekken. Ze bevinden zich nog midden in bezet gebied en de geallieerden rukken niet zo snel op als gehoopt. Het gevaar dat de vijand ze ontdekt, is te groot. Het lokale verzet komt onmiddellijk in actie en helpt de mannen verborgen te blijven. Wanneer Gerard het nieuws hoort, aarzelt hij geen moment.

 

“Ik moet iets doen”

In Boxtel is het niet meer veilig. De Duitsers gebruiken het dorp als uitvalsbasis tegen de oprukkende geallieerden. Door gaat naar haar ouders in Esch, maar Gerard gaat niet mee. “Ik moet iets doen”, zijn de haastige woorden waarmee hij afscheid neemt. Tussen Boxtel en Oisterwijk ligt het drassige veengebied, De Kampina. Gerard kent het natuurgebied met zijn verraderlijke vennen door en door. Wat hij gaat doen en wanneer of zelfs óf ze hem terugziet, weet Door niet. Na die dag ziet ze haar man wekenlang niet. Plots schrikt ze op wanneer de bel gaat. Ze rent naar de deur en trekt hem open. Het duurt even voordat ze beseft dat het echt Gerard is die glimlachend voor haar staat en zegt: “Ga je mee Door?”. Dan vliegt ze hem om zijn nek.

 

Picknick in de Kampina

Bepakt met rugzakken vol met eten trekken Gerard en Door eropuit, De Kampina in. Mochten ze onverhoopt Duitsers tegenkomen, dan vertellen ze dat ze samen gaan picknicken. Aangekomen bij een open plek, wijst Gerard Door op stukken tentzeil die overal verspreid op de drassige grond liggen. Gerard trek een zeil opzij en Door kijkt recht in de vuile, ongeschoren, maar stralende gezichten van een handvol Amerikanen.

Wanneer ze opkijkt, ziet ze de andere tentzeilen ook be­wegen. De soldaten zijn dolblij en Door kan het nauwelijks bevatten. De dertig verborgen bevrijders nemen de boterhammen met jam aan en lachen haar dankbaar toe, voordat ze zich met een smakelijk genoegen op het eten storten.

 

FOTO

(Afbeelding: privébezit G. Segers via Peter van der Linden, 1944)

Enkele Airborne-militairen tonen elkaar hun op de Duitsers buitge­maakte handvuurwapens nadat Boxtel door hen was bevrijd. Duidelijk zichtbaar zijn de schouderemblemen van de twee Amerikaanse Air­borne militairen. Meest rechts het ’Screaming Eagle’ embleem van de 101e Airborne Divisie en links het AA ’All-American’ embleem van de 82e Airborne Divisie. In het midden een militair van de Britse 1e Airborne Divisie met baret en baretembleem van het South Staffordshire Regiment. 25 oktober 1944.

SAMENWERKENDE PARTNERS