GEORGE EN URSULA

Locatie
Vught
Schrijver
Moniek Hover & Juriaan van Waalwijk

George en Ursula Levy werden geboren in Duitsland als kinderen van Joodse ouders. Vader Max werd tijdens de Kristal­lnacht gevangen genomen. Hij overleed begin 1939, kort na zijn vrijlating. Moeder Lucia bleef alleen achter met haar twee jonge kinderen.

In april 1939 zet Lucia George en Ursula – dan 9 en 4 jaar oud – op de trein naar Nederland in de hoop dat ze daar veilig zullen zijn voor de groeiende Jodenhaat in Duitsland. Jozef van Mackelenbergh uit Den Bosch zorgt ervoor dat de kinderen door de nonnen worden opgevangen in het koloniehuis bij het St. Jacobusklooster in Eersel.

De nonnen zorgen goed voor de kinderen maar kunnen niet voorkomen dat George en Ursula in april 1943 in Kamp Vught terecht komen. De twee kinderen zijn zonder ouders in het kamp en dus wordt medegevangene Flo als kinderverzorgster aan hen toegewezen. Het leven in het kamp is erg zwaar, zeker voor jonge kinderen. Er is nauwelijks iets te eten en veel kinderen zijn ziek. George bekommert zich zo goed en zo kwaad als het kan om zijn kleine zusje. Jozef van Mackelenbergh zoekt de kinderen af en toe op.

In juni 1943 besluiten de nazi’s dat alle Joodse kinderen van onder de 16 uit het kamp gedeporteerd moeten worden. Ze doen alsof de kinderen naar een speciaal kinderkamp zullen gaan. In werkelijkheid zullen de kinderen via Westerbork naar vernietigingskampen worden vervoerd. Van Mackelenbergh maakt de kampcommandant wijs dat George en Ursula een katholieke vader hebben in Amerika. Hij weet hen zo te behoeden voor het kindertransport dat uiteindelijk aan 1269 Joodse kinderen het leven kost. Het gevaar is echter nog niet geweken voor George en Ursula.

Als later ook Flo op transport dreigt te worden gezet, schreeuwt zij: “Ik moet voor de Levy-kinderen zorgen! Ze hebben mij nodig!” Een SS’er keert zich om naar George en vraagt hem of zij haar werkelijk nodig hebben. George heeft niet veel tijd om na te denken: zegt hij ja, dan is er een kleine kans dat Flo mag blijven maar tevens een kans dat hij en Ursula mee moeten op transport. Zegt hij nee, dan wordt Flo zeker gedeporteerd maar dan zijn hij en Ursula misschien weer veilig. Voor zolang het duurt. George zegt: “Nee. Ik heb haar niet nodig.”

Als 13-jarig jongetje heeft George een onmenselijke beslissing moeten nemen over leven of dood. Deze beslissing zal hem altijd blijven achtervolgen. “It bothered me very very much for many many years. I used to have nightmares over that.”

Uiteindelijk werden George en Ursula toch gedeporteerd, via Westerbork naar Bergen Belsen. Wonder boven wonder overleefden zij samen de oorlog en na een barre tocht keerden zij terug het klooster in Eersel. Hier hoorden ze dat hun moeder in een concentratiekamp was omgekomen. In 1947 emigreerden George en Ursula naar hun oom en tante in Amerika.

George en Ursula hebben hun gruwelijke belevenissen opgeschreven en verteld. Ze denken echter ook met veel dankbaarheid terug aan de korte periode met hun liefdevolle ouders. In 1997 zei Ursula daarover: “We had wonderful parents. I had 4 years of their nurturing, love and caring. I believe that those early beginnings helped us through the rest of our lives.”