Oktober in teken van 75 jaar vrijheid in Breda
De langdurige verbintenis met haar Poolse bevrijders inspireerde veel Bredanaars om activiteiten te organiseren waar ‘herdenken en vieren’ als een rode draad doorheen loopt. Het resultaat is een afwisselend programma voor iedereen, waarin respect voor het verleden, aandacht voor het heden en dromen over de toekomst centraal staan. Er zijn lezingen, concerten, wandelingen, educatieve programma’s, fietsroutes en andere evenementen die in het teken staan van 75 jaar vrijheid.
Highlights uit het programma
- Vanaf 11 oktober: mobiele expositie op het Kasteelplein over Generaal Maczek en zijn 1ste Poolse Pantserdivisie.
- Zaterdagmiddag 26 oktober: eindigt een parade waaraan veteranen deelnemen op de Grote Markt. Daarna is er muziek en dans uit jaren ‘40 en ‘50. ’s Avonds in het Chassé Theater is er een gratis voorstelling met folklore, dans en muziek door Poolse gezelschappen.
- Zondag 27 oktober: herdenkingsplechtigheden op de Poolse Militaire Erevelden aan de Vogelenzanglaan en de Ettensebaan.
- Maandag 28 oktober: onthulling kunstwerk Pamięć / Herinnering aan de Claudius Prinsenlaan, tussen de Hertog Hendriklaan en de Wilhelminasingel.
- Dinsdag 29 oktober: Breda viert officieel de 75 jaar vrijheid viertl
- vrijheidstocht met oud-strijders en historische voertuigen die een route rond het historische stadshart van Breda rijden. De route benadert de tocht van Poolse bevrijders in 1944 en eindigt met een feestelijke finale op de Grote Markt. Een programma met dans en muziek vormt het sluitstuk van de tocht. Iedereen is van harte welkom het feest op de Grote Markt mee te vieren die dag.
Het volledige programma van oktober is te vinden op de website van de VVV Breda(externe link)
Iconische Mobiele Expositie – Generaal Maczek Breda
Op Initiatief van het Generaal Maczek Museum en het Pools Nationaal Historisch Museum in Warschau is deze mobiele expositie naar Breda gekomen. De expositie is in samenwerking met de NLDA/KMA en de Gemeente Breda geplaatst op het Kasteelplein.
De expositie bestaat uit een Labyrint van Metalen wanden welke aan de binnenzijde zijn voorzien van een groot aantal Museale uitingen over het leven van Generaal Maczek en de 1e PPD en de bevrijding van Breda e.o. Ook is er een gesloten kern met audio visuele projecties. De expositie is plm. 500 m2 groot.
Bezoekers
Iedereen is welkom om de expositie te bezoeken, er is speciale aandacht voor de jeugd. De expositie is gratis te bezoeken van 12 oktober t/m 3 november 2019.
Blind Walls Gallery – Een ode aan de 1ste Poolse pantserdivisie by Otecki
De schildering is gebaseerd op de bevrijding van Breda op 29 oktober 1944, door de Eerste Poolse Pantserdivisie onder leiding van Generaal Stanislaw Maczek. Eén van de belangrijkste gebeurtenissen in de Bredase geschiedenis.
De 27-meter hoge schildering is een eerbetoon aan de mensen die hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid. Otecki aka Wojciech Kołacz, heeft zich laten inspireren door een bijzondere foto uit het Stadsarchief Breda. Op de foto is te zien hoe twee buurmeisjes, Ria Vermeulen-Welten en Ineke van Wijck, boodschappen schrijven op een binnenrollende Poolse tanks. Ria, één van de meisjes, inmiddels 92 jaar oud, was aanwezig bij de onthulling van de muurschildering.
Blind Walls Gallery is hét museum op straat. Internationale kunstenaars werken aan een groeiende collectie muurschilderingen geïnspireerd op het verleden, heden en de toekomst van Breda De muurschildering van Otecki is ook op eigen initatief te bezoeken.
26 oktober – 75 jaar vrijheid in Breda
Herdenkingsmiddag met bloemenhulde aan de Parade en veteranenmars met Pools militair orkest, Poolse veteranen in militaire voertuigen, scoutinggroepen en schoolkinderen naar de binnenstad. Op de Grote Markt wordt de film ‘Mijn Poolse opa’ getoond.
Aansluitende feestelijke middag met onder meer muziek uit de jaren ’40 – ’50 op de Grote Markt.
Optreden van het Representatieve Ensemble van het Poolse leger
In de Jupilerzaal van het Chassé Theater.
Bevrijdingsfeestavond Polonia in Zaal Vianden – Gratis te bezoeken, aanvang 20:30u.
Diverse optredens, muziek uit de oorlogjaren, Disco la Dansa, Poolse en Nederlandse zang, volop gelegenheid om te dansen. De Poolse vereniging Polonia houdt een feestelijke bevrijdingsavond met muziek en dans. M.m.v. zang- en dansgroep Cracovia uit Eindhoven, Harmonieorkest Abdera uit Breda en Disco La Danza.
29 oktober – 75 jaar vrijheid in Breda
- Programma over vrijheid van About Freedom voor de leerlingen van De Rooi Pannen Breda
De Rooi Pannen Breda (Fellenoordstraat 93) - Herdenking in Vredeskapel aan het Esserplein (Princenhage) 10:00 uur
- Scholenproject – Tentoonstelling Princenhaags museum – Haagweg 334, 10:30-12:00 uur 13:00-14:30 uur
- Symposium ’75 jaar Vrijheid in Breda’ over internationale relaties en veiligheidsvraagstukken bij De Nassau.
- Vrijheidstocht met oud-strijders en historische voertuigen. Feestelijke en muzikale finale op de Grote Markt in aanwezigheid van koning Willem-Alexander en de Poolse president Andrzej Duda. Iedereen is welkom.
Binnenstad – Grote Markt – 16:00 uur - Bevrijdingsconcert – St.Martinuskerk, HaagseMarkt, 20:30 uur
Bevrijding op 29 oktober
Op 29 oktober 1944 werd Breda bevrijd door de Eerste Poolse Pantserdivisie onder leiding van generaal Stanislaw Maczek. Een dag later ontving generaal Maczek hiervoor uit handen van burgemeester Van Slobbe voor zijn hele divisie het Bredase ereburgerschap. In Breda staan verschillende monumenten die de herinnering aan de bevrijding door de Polen levend houden, zoals het monument in het Wilhelminapark. De buitgemaakte Duitse Panther-tank die de Polen aan de stad schonken, staat aan de andere kant van het park.
Het Poolse militaire ereveld aan de Vogelenzanglaan is een begraafplaats met 80 graven van Poolse militairen en aan de Ettensebaan zijn de graven van 160 gesneuvelde Polen én het graf van Stanislaw Maczek. Het in aanbouw zijnde Maczek Memorial aan de Ettensebaan is bedoeld als erkenning voor de Poolse strijders en wordt ook het nieuwe onderkomen voor het Generaal Maczek Museum.