Maczek Memorial Breda

Op 31 maart wordt naast het Poolse Militaire Ereveld in Breda het Maczek Memorial Breda onthuld. Het is vernoemd naar de manhaftige Poolse generaal Stanislaw Maczek (1892-1994),  commandant van de 1e Poolse Pantserdivisie die in oktober 1944 met succes Breda wist te bevrijden.

Maczek had met zijn regiment al op verschillende plekken in Europa gevochten tegen de Duitsers. Hij zag onderweg zoveel verwoestingen, dat hij besloot Breda van deur tot deur te bevrijden. Hij wilde niet het volle geschut van zijn tanks gebruiken om nog meer huizen en gebouwen te vernietigen. In de strijd om Breda kwamen veel Poolse militairen om, maar de stad werd uiteindelijk zonder burgerslachtoffers bevrijd. Maczek werd gehuldigd tot ereburger van Breda, maar welkom in Polen was hij niet meer. Het naoorlogse communistische regime in Polen, dat onder invloed stond van de Russen, zag hem als een verrader omdat hij met de geallieerden had
meegevochten. De generaal sleet zijn jaren met eenvoudige baantjes in Schotland, om rond te kunnen komen. Pas toen Polen weer een democratie werd, kreeg Maczek van de Poolse regering zijn verdiende eerherstel.

Met het Maczek Memorial Breda komt ruimte voor erkenning en herinnering aan de strijd van de Poolse militairen voor de bevrijding van Breda en andere delen van Nederland. Het is een vernieuwing van het al langer bestaande Maczek Museum, met een frisse inrichting en eigentijds ontwerp van Oomen Architecten uit Breda en ontwerpbureau Kinkorn uit Tilburg. Het Memorial vertelt met een tentoonstelling en een filmzaal
het verhaal van de Poolse bevrijders en de strijd die ze moesten leveren, op een eigentijdse manier. Zo worden op een enorme wand beelden geprojecteerd van de bevrijding door de Poolse troepen.

De ‘Chambre de Reflection’ is een kamer waar plek is voor bezinning en reflectie. Er is een auditorium en een informatie en documentatiecentrum voor degenen die meer willen weten over de operaties van de Poolse militairen. Maar het verhaal is niet compleet zonder het Poolse Militaire Ereveld naast het Memorial, de grootste Poolse begraafplaats van Nederland. Hier liggen ruim 160 Poolse gesneuvelden, waaronder ook generaal Maczek zelf. Hij overleed in 1994 op 102-jarige leeftijd, en wilde het liefste bij zijn manschappen in Breda worden begraven.