DE VLUCHT

Schrijver
Laurie Wolffs
Locatie
Breda
Thema
Inval mei 1940
Op 10 mei 1940 ging het luchtalarm af. Duitsland viel Nederland binnen. Terwijl de Duitsers hun grenzen verlegden naar het zuiden, rukten de Fransen op richting het noorden. Het was wachten op de confrontatie tussen deze twee Europese grootmachten, waarbij Breda in de vuurlinie dreigde te belanden.

Duitse bommenwerpers vliegen over Breda en men vreest dat de stad een waar slagveld zal worden. Op zondag 12 mei wordt dan ook de keuze gemaakt om de 50.000 inwoners van Breda te evacueren. Via twee verschillende wegen worden de inwoners te voet richting Antwerpen geleid. Piet Buurmans is dertien jaar wanneer hij met zijn familie aan de tocht begint. “Ik had nog in de Bosatlas gekeken waar Antwerpen lag. Ik schrok er echt van hoe ver dat was”. Met bepakte fietsen en onder dreiging van bommen en kogels, gaan duizenden te voet op weg richting het zuiden, in de hoop het geweld te ontvluchten.

Gré Machielse is negen jaar als zij over de weg loopt die haar naar een veilige plek moet brengen. “Mensen stonden langs de straten met drinken en sinaasappels en fruit om aan ons te geven onderweg, dat was heel fijn. En dat schieten op die vliegtuigen. Als ze misten, dan zag je van
die kleine zwarte wolkjes. Ik liep gewoon huppelend mijn ongeluk tegemoet”.

Na een paar dagen lopen arriveert Gré op 17 mei met haar familie in de meisjesschool van Sint-Niklaas, een plaatsje onder Antwerpen. Op het binnenplein zitten tal van mensen aardappels te schillen. De voorbereidingen voor een warm avondmaal zijn gestart.

Als er plots een hoop lawaai klinkt, kijkt Gré naar boven. Er vliegen drie Duitse vliegtuigen over. “Alles werd pikzwart en ik zag helemaal niks.” De vliegtuigen laten hun bommen
vallen en Gré wordt ernstig geraakt.
“Mijn linkerarm was er helemaal af en hing nog maar aan één pees vast. Van mijn rechterhand waren twee vingers weg. Met die hand hield ik mijn linkerarm vast en liep terug de school in op zoek naar mijn moeder. In de school lag het vol met doden en zwaargewonden, overal was bloed. Toen mijn moeder me zag begon ze verschrikkelijk te gillen, ze vond het zo erg. Ze kon me niet helpen.”

Gewonden worden opgevangen door het Rode Kruis in de buurt van Sint-Niklaas. Gré verblijft daar enige tijd en haar arm wordt geamputeerd. Wanneer ze met haar familie weer in Breda arriveert, valt haar iets op. Haar ouderlijk huis is onbeschadigd. Er is geen kogel afgeschoten en geen bom geland. Breda, de stad die men moest ontvluchten, is gespaard gebleven.

Of de burgemeester de keuze maakte om te evacueren of dat het bevel kwam van de Fransen, is onbekend. Gré Machielse en Piet Buurmans overleefden beiden de evacuatie maar in totaal kwamen 104 Bredanaren om. Dit pijnlijk stukje geschiedenis staat bekend als: De Vlucht.

 

FOTO
Oorlogsmonument De Vlucht (Afbeelding: Tomas Snels)

SAMENWERKENDE PARTNERS